Ustrój podatkowy

Podatki na cele dobra wspólnego
(reforma systemu podatkowego)

Sytuacja obecna:

System podatkowy jest zbyt skomplikowany, nastawiony na wyciskanie środków fiskalnych z gospodarki i obywateli w celu zaspokojenia potrzeb aparatu państwowego. Filozofia obecnego systemu opiera się na założeniu, że wąska grupa decydentów wie lepiej jak spożytkować pieniądze niż ich prawowici właściciele, czyli obywatele. Stąd bardzo kosztowna i zaprzeczająca zasadzie pomocniczości architektura systemu podatkowego, który wyciąga pieniądze do centralnego budżetu, by je potem rozdzielać i niejako oddawać społecznościom lokalnym.

Zapisy ustaw podatkowych są często niejednoznaczne, skomplikowane i niezrozumiałe dla przeciętnego obywatela. Towarzyszą im nierzadko karkołomne interpretacje urzędnicze.

System podatkowy promuje cwaniaków, kombinatorów i wielkie jednostki gospodarcze występujące z pozycji siły, a równocześnie obciąża mocno pracę i tworzenie miejsc pracy.

System podatkowy wymaga dziś zatrudnienia ogromnej armii urzędników skarbowych, którzy pracują przecież za nasze pieniądze podatników.

Przykładowo pokazujemy paradoksy polskiego podatku PIT:
– ponad 50% wpływów z PIT pochodzą z dochodów uzyskiwanych z budżetu państwa. Czy płacenie takiego podatku ma jakikolwiek sens?
– według danych na 2011 rok dochody podatkowe państwa sięgnęły 247,5 mld zł. Wpływy z tytułu podatku PIT za ten sam okres wyniosły 38,7 mld zł, co stanowiło jedynie 15 proc. dochodów podatkowych.
– Aż 2 mld zł rocznie przeznaczamy na pensje urzędników zajmujących się rozliczaniem podatku PIT – wynika z szacunków Fundacji Republikańskiej. Poborem, kontrolą i całą obsługą podatku dochodowego od osób fizycznych zajmuje się blisko 80 proc. całego aparatu skarbowego. Armia pracowników skarbówki zajmuje się podatkiem, który jest jednym z mniej ważnych źródeł dochodów budżetu.
– Polacy na wypełnianie PIT-ów poświęcają rocznie czas równy 16 tys. etatów.
– Gdyby podatek dochodowy od osób fizycznych został zniesiony, w kieszeniach podatników zostałoby 40 mln zł tylko z tytułu wysyłki formularzy PIT pocztą.

„O ile przed transformacją udział ludności w dochodach podatkowych budżetu wynosił 23 %, a przedsiębiorstw 77 %, to w roku 2004 udział przedsiębiorstw zmalał do 9,7 %, a ludności wzrósł do 90,3 % ( nie licząc znaczących składek na ubezpieczenia społeczne, w tym zdrowotne). Porównanie z innymi krajami, zwłaszcza Zachodniej Europy jest takie, że przeciętna płaca w tych krajach jest 3-7 krotnie wyższa niż w Polsce, a kwota zwolniona od podatku jest od 4 do 28 razy wyższa niż w Polsce”. (dr Ryszard Ślązak)

Propozycje zmian:

Proponujemy realizowanie filozofii pomocniczości i podatków rozumianych jako oddolną składkę na wspólne sprawy jednostki terytorialnej i państwa, czyli pobór podatków przez gminy i przekazywanie ich części na wspólne sprawy na wyższym szczeblu, zgodnie z treścią Konstytucji i corocznej ustawy budżetowej. Proponujemy całkowicie inną architekturę systemu podatkowego i ograniczenie ilości podatków:

A. Powszechny podatek obrotowy zastępujący CIT, PIT i VAT,
B. Podatki specjalne: akcyza, ekologiczny, graniczny i kopalniany,
C. Podatki lokalne – wg potrzeb gminy ustalane w drodze referendum, w ramach prawa, aby nie powstało samodzierżawie i wyzysk finansowy na szczeblu lokalnym.

System podatkowy powinien wspierać i motywować obywateli do aktywności przedsiębiorczej, wolontariackiej i samopomocowej w duchu solidarności i partnerskich stosunków właścicielsko-pracowniczych.
System ma być prosty, precyzyjny i nie-uznaniowy, koszt poboru podatku ma nie przekraczać 2 % wynikających z niego wpływów.

Ad A. Powszechny podatek obrotowy zastępujący CIT, PIT i VAT

Całkowicie rezygnujemy z podatku dochodowego, bo demotywuje i jest karą za pracę, efektywność kosztową i tworzenie miejsc pracy.
System poboru podatku obrotowego, zastępującego podatki CIT, PIT i VAT, powinien być w pełni automatyczny dla transakcji elektronicznych, poprzez potrącanie tego podatku w chwili dokonywania transakcji bankowej, stąd byłby to system transakcyjny, działający niemal w czasie rzeczywistym, bez opóźnień.
Wysokość podatku obrotowego będzie ustalana drogą rozporządzenia, stanowiąc dla wszystkich obrotów jednolity procent od wartości sprzedaży.
W przypadku towarów akcyzowych procent ten może być ustalany indywidualnie dla każdej grupy towarów powyżej poziomu bazowego.
Zwolnione z podatku obrotowego będą lokalne mikroprzedsiębiorstwa o obrotach nieprzekraczających np. 150 tys. zł rocznie.

Podatek obrotowy będzie skłaniał przedsiębiorstwa do łączenia się w konglomeraty i kooperatywy wypuszczające na rynek gotowy produkt finalny.

Ad B. Podatki specjalne: akcyza, ekologiczny, graniczny i kopalniany

Dopuszczamy podatki specjalne: akcyzę, ekologiczny, graniczny i kopalniany.

Akcyza to według nas podatek od nabycia dóbr luksusowych i używek (czyli np. paliwo do samochodów nie powinno być objęte akcyzą). Jako dobra luksusowe definiujemy dobra (towary i usługi), które nie zaspokajają uzasadnionych, przeciętnych potrzeb człowieka i rodziny i równocześnie cechują się kosztem wytworzenia ponad trzykrotnie wyższym od średniej tego kosztu dla produktów w danej grupie towarów – przykładowo superluksusowy samochód za 300 tysięcy złotych, złoty zegarek za 20 tysięcy złotych.

Podatek ekologiczny to podatek pobierany w formie opłaty od podmiotów trujących i niszczących środowisko naturalne, obliczany według stopnia tego zatruwania czy niszczenia. Obłożone tym podatkiem będą np. paliwa, emisje gazów, ścieki, obciążenie otoczenia fetorem i hałasem czy też utylizacja odpadów chemicznych i radioaktywnych.

Podatek graniczny będzie dla Państwa Polskiego instrumentem regulacji ponad-granicznego obrotu towarów i usług. Służyć on może zapobieganiu przywożenia do Polski starych technologicznie i niebezpiecznych maszyn i pojazdów lub celom ochrony rynku wewnętrznego.

Podatek kopalniany wynika z filozofii, iż wszelkie bogactwa naturalne są własnością całego Narodu. Jeżeli zatem Kowalski znajdzie na swojej działce złoża ropy, uranu bądź innego bogactwa, będzie miał pierwszeństwo w ich wydobyciu, jednak za ich eksploatację będzie musiał zapłacić podatek kopalniany prawowitemu właścicielowi, czyli całemu społeczeństwu.

Środki zebrane z podatków specjalnych mają służyć przede wszystkim i w pierwszej kolejności finansowaniu działań rozwojowych i minimalizowaniu skutków, kosztów, uciążliwości w danym zakresie przedmiotowym, np. podatek ekologiczny od paliw powinien być wykorzystany na budowę i naprawę dróg.

Ad C. Podatki lokalne

Podatki lokalne będą ustalane w drodze lokalnego referendum. Władze samorządowe będą ustalać w sposób suwerenny wysokość i sposób ściągania podatków lokalnych. Górne pułapy tych podatków oraz zwolnień określi ustawa.

Jednym z podatków lokalnych będzie podatek gruntowy, od którego będzie możliwe zwolnienie do określonej granicy (np. 200 m.kw. na osobę).