Drogie Społeczności Gminne
Jarosław Utrata
Lokalne igrzyska wyborcze skończyły się i społeczno - samorządowa aktywność zdaje się powoli wygasać. Skutkiem tego przyszłe losy naszych Małych Ojczyzn, przechodzą z rąk wyborców w ręce włodarzy i wybranych przez nas przedstawicieli – Radnych.
Ale czy na tym, jak zwykle polegać ma lokalne samorządzenie? Czy nie należałoby coś z tym w końcu zrobić?
Czy zamiast, jak zwykle, powyborczego narzekania; a to za wyniki wyborów, a to za kłótnie „na górze”, za podejmowanie złych, nieuzgodnionych z nami (czyli oddolnie) decyzji etc..etc… nie powinniśmy pokazać, że nasz udział w samorządzeniu nie ogranicza się tylko do chwilowego, jednorazowego (w kadencji) wyborczego aktu? Że jako lokalna społeczność stać nas na coś więcej!
Szwajcarzy mówią: tak jak pływania najlepiej uczyć się na płytkiej wodzie, tak samo demokracji (tzw. bezpośredniej) i dojrzałego samorządzenia najlepiej uczyć się (i oddolnie rozwijać) w małych lokalnych społecznościach, we własnej gminie.
Poniżej przedstawiam Wam (ponownie) prostą propozycję – projekt do publicznego przedyskutowania i ewentualnego lokalnego wdrażania.
Projekt: Powołanie Gminnych (Lokalnych) Społeczności Okręgu Radnego (SOR)
Cel główny: Wprowadzenie autentycznej demokracji przedstawicielskiej w gminnym samorządzie
Cele pośrednie
1. Uruchomienie procesu oddolnego postulowania, deliberacji i podejmowania decyzji przez lokalne społeczności gminy
2. Zacieśnienie współpracy Radnych ze swoimi wyborcami z okręgów. Prezentowanie przez Radnych w organach samorządu opinii i ustaleń wypracowanych przez wyborców w ich SOR
Sposób wdrażania projektu:
1. Grupa inicjatywna reprezentująca lokalną społeczność (np. dany okręg wyborczy, sołectwo, wspólnota osiedlowa itp.) zgłasza swojemu Radnemu propozycję utworzenia lokalnej SOR.
2. Po przyjęciu propozycji o utworzeniu, Grupa inicjatywna wraz z Radnym (od tego momentu zwanym Radnym Społecznym) opracowuje regulamin deliberacji i oddolnej artykulacji swoich opinii i postulatów. Wskazane jest utworzenie strony internetowej SOR i jej administrowanie przez Radnego Społecznego (RS) z prostym systemem dostępu i przekazywania informacji nt. regulaminu deliberacji, terminów i tematyki podejmowanych ustaleń, efektów funkcjonowania SOR, etc.
3. Wskazane jest wprowadzenie zwyczajnych (np. zaraz przed obradami Rady Gminy) lub nadzwyczajnych spotkań / głosowań SOR. Wypracowane postulaty są realizowane bezpośrednio przez społeczność SOR lub przekazywane za pośrednictwem RS do samorządu, w formie ustaleń wiążących, w toku obrad Rady Gminy.
4. Radny Społeczny informuje SOR o efektach / decyzjach Rady Gminy po zgłoszeniu postulatów oraz innych ważnych dla społeczności i samorządu sprawach.
Korzyści płynące z realizacji projektu (powołania SOR):
1. Integracja lokalnych społeczności wokół wspólnotowych celów. Tworzenie i oddolne umacnianie społecznych więzi.
2. Przywracanie zdolności deliberacji i osiągania konsensusu przez lokalne społeczności. Nabieranie przez lokalną społeczność aktywności i umiejętności oddolnego samo rządzenia.
3. Nawiązanie ścisłej współpracy lokalnej społeczności ze swoimi przedstawicielami do Rady Gminy, dzięki czemu transfer wypracowanych oddolnie ustaleń i decyzji do organów samorządowych Gminy.
4. Bieżąca ocena efektów pracy RS ( w tym realizacji jego programu wyborczego) oraz zdolności współpracy, tzw. „dojrzałości obywatelskiej” i partycypacji w samo rządzeniu lokalnych społeczności.
5. W przypadku utworzenia SOR dla większości Radnych Gminy, wykorzystanie ich potencjału społecznego w samorządowych procesach opiniowania i szeroko zakrojonych (demokratycznych) konsultacjach społecznych